Praktische maatregelen om deze zomer koel te blijven
Alles wat u nodig hebt om vrolijk door de zomer te komen
De Nederlandse zomers worden warmer. Steeds vaker hebben we te maken met een hittegolf. Een paar zomers geleden liep de temperatuur zelfs voor het eerst in de geschiedenis op tot boven de veertig graden. Vroeger waren we alleen bezig om het ’s winters warm te krijgen, maar nu hebben ook de zomers onze aandacht. Welke stappen kunnen we zetten om ons huis koel te houden? Moeten we direct aan een airco denken of zijn er ook andere manieren om de zomer een beetje aangenaam door te brengen? We beschrijven een aantal slimme maatregelen die u kunt nemen om de warmte buiten te houden.
Houd de warmte buiten de deur
Als u het binnen koel wilt houden, is het éérste dat u moet doen: zorgen dat de warmte buiten blijft. Dat klinkt nogal simpel, maar eigenlijk komen alle verkoelende maatregelen daarop neer. In dit artikel nemen we u mee langs een aantal stappen die u kunt zetten om uw doel te bereiken. Van kleine, makkelijk uitvoerbare tips tot stevige maatregelen die ook om een investering vragen.
Ouderwets trefzekere tips
We hebben steeds meer technische hulpmiddelen om het in onze huizen comfortabel te maken. Toch zijn er ook ouderwetse ‘huismiddeltjes’ die nog altijd trefzeker zijn. Zo is op een snikhete dag bijna niets zo verfrissend als een teiltje koud water om je voeten in te zetten. Een koude, vochtige handdoek is ook een prima manier om af te koelen. Neemt u een douche, zet de kraan dan niet ijskoud of heel heet, maar lauwwarm. Veel drinken is uiteraard belangrijk als het warm is. Grijp daarbij niet te snel naar bier, wijn of (zoete) frisdrank. Met een glas water of thee vult u het vochttekort sneller én gezonder aan. Zet bijvoorbeeld een karaf water op tafel met ijsblokjes én wat muntblaadjes. Maak het uzelf makkelijk door ’s avonds niet uitgebreid te koken, maar in plaats daarvan te kiezen voor een frisse maaltijdsalade. Heeft u alles geprobeerd en is het nog steeds niet uit te houden, dan wordt het misschien tijd om toch maar in dat opblaasbare zwembadje te plonzen.
Vergroening is verkoeling
Heeft u een tuin, een dakterras of een balkon? Hoe meer begroeiing, hoe koeler het wordt. Planten rondom en tegen het huis maken de warmste dagen van het jaar een stuk aangenamer. Vergroening is verkoeling.
Waarom koelen we af van een ventilator?
Een ventilator verandert niets aan de temperatuur in een kamer. Toch wordt de warmte er iets draaglijker door. Hoe kan dat? Als we op een warme dag buiten zitten, is het prettig als er een verkoelend briesje opsteekt. Een ventilator werkt op dezelfde manier. De luchtverplaatsing zorgt ervoor dat zweet op onze huid sneller verdampt. Voor die verdamping is warmte nodig en die warmte wordt onttrokken aan ons lichaam. Het gevolg is dat we (een klein beetje) afkoelen. Zet u een fles met ijskoud water voor de ventilator, dan is het effect nog iets groter. Een ventilator werkt op elektriciteit en is dus niet volledig duurzaam. Maar in vergelijking met een mobiele airco is het stroomverbruik te verwaarlozen.
Goed isoleren
Bij isolatie denken we al snel aan winterse dagen en het buiten de deur houden van de kou. Maar isolatie heeft óók in de zomer effect. Met dakisolatie en goed geïsoleerde buitenmuren warmt uw huis van buitenaf minder snel op. Daarnaast is het handig om in de zomer overdag de gordijnen gesloten te houden en de zonwering (binnen én buiten!) omlaag te laten. Houd de buitendeuren en de ramen in de loop van de dag zoveel mogelijk dicht, maar sluit niet álles af. Ook op zomerdagen is het belangrijk voor u en uw huisgenoten dat de luchtkwaliteit op peil blijft. Laat de ventilatieroosters dus open staan. ’s Avonds, wanneer de zon weg is en het buiten is afgekoeld, is het lekker om ramen en deuren tegen elkaar open te zetten. Overweeg daarbij een hor om de muggen buiten te houden en let erop dat u het inbrekers niet ál te gemakkelijk maakt.
Airco: wel effectief, iets minder duurzaam
De meest effectieve manier om het in huis de hele zomer koel te houden, is airconditioning. Een airco is een apparaat dat warmte van binnen naar buiten transporteert. De airco zuigt lucht aan en koelt die lucht vervolgens af. De binnenunit en de buitenunit werken samen om de gekoelde lucht weer de woonkamer, de werkkamer of de slaapkamer in te blazen. Met een airco brengt u de temperatuur in een vertrek snel omlaag, óók als buiten de mussen van het dak vallen. Daar staan wel wat nadelen tegenover. Een ventilator heeft u al voor een paar tientjes, maar airconditioning in één kamer kost inclusief installatie al gauw € 1.500,- tot € 3.000,-. Voor een vaste airco heeft u bovendien wat ruimte nodig. Niet alleen in de kamer zelf, maar ook voor de buitenunit. En dan is er nog het energieverbruik. Een airco verbruikt uiteraard meer dan een ventilator, maar op jaarbasis valt het eigenlijk mee. Als u 200 uur per jaar de airconditioning aanzet in één kamer, kost dat 150 kWh aan stroom. (Bron: Milieu Centraal.) Ter vergelijking: één zonnepaneel produceert per jaar al aanzienlijk meer elektriciteit.
Mechanische ventilatie en wtw
Heeft u in uw huis een systeem voor mechanische ventilatie? Dan kan het tijdens een héél warme periode de moeite waard zijn om het systeem overdag uit te schakelen. Maar alléén als er niemand thuis is. Vergeet dus niet om het systeem weer aan te zetten zodra er wél iemand in huis is. Overigens: veel systemen voor gebalanceerde ventilatie hebben een functie die speciaal bedoeld is voor zomernachtventilatie. Het is uiteraard verstandig om die functie te gebruiken. Heeft u een warmte-terugwininstallatie, dan kunt u die meestal zo instellen dat de ‘by-pass’ wordt ingeschakeld. Die zorgt ervoor dat het systeem tijdens warme nachten direct ‘koele’ buitenlucht naar binnen blaast.
Een warmtepomp kan ook koelen
Is uw cv-ketel aan vervanging toe, dan is dat hét moment om eens serieus te bekijken of uw woning geschikt is voor een warmtepomp. Is dat het geval, dan verbruikt u voor het verwarmen van uw huis voortaan aanzienlijk minder aardgas. Maar van veel warmtepompen kunt u óók in de zomer plezier hebben. Als de warmtepomp is aangesloten op een afgiftesysteem met vloerverwarming of geschikte convectoren, kunt u daar op warme dagen koel water doorheen laten stromen. Dat brengt de temperatuur in huis al gauw met een paar graden naar beneden. ‘Gewone’ radiatoren zijn ongeschikt voor het koelen van een woning. Zulke radiatoren zijn niet goed in staat om de koude over te dragen naar de lucht.
Hitte-eilanden: zomer in de stad
Net als in de rest van de wereld wonen ook in Nederland steeds meer mensen in steden. Of beter gezegd: in verstedelijkte gebieden. Steen, beton en asfalt nemen veel warmte op en houden die warmte ook lang vast. Vooral in de zomer is dat een vervelende eigenschap. In de straten blijft de warmte hangen en daardoor ontstaan ‘hitte-eilanden’. Vooral op plaatsen waar de gebouwen dicht op elkaar staan, is de temperatuur soms wel vijf graden hoger dan buiten de stad. Stedelingen hebben het op warme dagen dus extra zwaar. Voor stedenbouwkundigen zijn hitte-eilanden een ‘hot topic’. Bij het ontwerpen van nieuwe wijken en het herinrichten van bestaande steden is meer en meer aandacht voor het belang van stukjes natuur in de stad. In uw eigen tuin of op uw balkon kunt u ook (op kleine schaal) iets doen om de zomer iets draaglijker te maken. Zo kunt u tegels waar mogelijk vervangen door planten en gras, u kunt bloembakken op het balkon zetten en misschien heeft u zelfs de mogelijkheid om een groen dak aan te leggen.
Goed ingeregeld systeem voor optimaal comfort
Voordat u met een warmtepomp het huis gaat koelen, is het belangrijk om een deskundig installateur goed te laten kijken naar het afgiftesysteem (radiatoren, convectoren, vloerverwarming) en naar de regelapparatuur in uw woning. Een vakkundig afgesteld systeem is een voorwaarde voor comfort in de winter én in de zomer, zonder condensproblemen en ander ongemak.
Wat is een hittegolf?
Warm is een relatief begrip. Wat de een ondraaglijk vindt, is voor de ander een heerlijke temperatuur. Gelukkig hoeven we in Nederland niet van mening te verschillen over wanneer er sprake is van een hittegolf. Daar heeft het KNMI namelijk een heldere definitie voor: een hittegolf is een serie van vijf zomerse dagen (minimaal 25 graden), waarvan er minimaal drie tropisch zijn (minimaal 30 graden).
Poll