Thuisopslag
Thuisbatterijen, thuisaccu’s en andere manieren om stroom te bewaren voor later
Steeds meer mensen hebben zonnepanelen en produceren dus zelf elektriciteit. De elektriciteit die we opwekken, gebruiken we zelf en wat we over hebben, leveren we terug aan het elektriciteitsnet. Dat is nu nog heel makkelijk en voordelig, maar daar kan in de toekomst verandering in komen. Dan zullen we onze energie moeten verkopen aan een andere afnemer (energie delen) óf zelf opslaan. Maar kan dat al? Zijn er batterijen en accu’s om thuis stroom te bewaren? In dit artikel leest u alles over thuisopslag van elektriciteit.
Salderingsregeling
Als u stroom opwekt met zonnepanelen, hoeft u de energie niet zelf op te slaan. Dat komt door de salderingsregeling. Dankzij die regeling neemt uw energieleverancier namelijk alle elektriciteit af die u produceert. Uw productie wordt verrekend met de stroom die u zelf (op andere momenten) verbruikt. Voor de elektriciteit die u levert krijgt u dus precies dezelfde prijs per kWh als voor de elektriciteit die u afneemt. Dat lijkt een sympathiek gebaar van uw energie-provider, maar in werkelijkheid is het een subsidie van de overheid die de salderingsregeling mogelijk maakt. Het kabinet is van plan die regeling vanaf 2025 te gaan afbouwen. Of dat inderdaad gaat gebeuren, is afhankelijk van de besluitvorming in Den Haag. Er zal vrijwel zeker een andere, gunstige regeling voor in de plaats komen, maar het automatisch terugleveren van álle elektriciteit die u met uw zonnepanelen opwekt zit er waarschijnlijk niet meer in.
Slimme wasmachines, wasdrogers en vaatwassers
Wanneer terugleveren minder aantrekkelijk wordt, kijkt u natuurlijk éérst hoe u de zelfgeproduceerde stroom het meest efficiënt kunt gebruiken. Huishoudelijke apparatuur wordt gelukkig steeds slimmer. Zo is het heel goed mogelijk dat uw wasmachine, wasdroger en vaatwasser al over enkele jaren communiceren met uw zonnepanelen. Daardoor ‘weten’ ze wanneer de zon schijnt en kunnen ze zichzelf op dat moment inschakelen. U maakt dan optimaal gebruik van de elektriciteit die u op dat moment produceert. Maar het afbouwen van de salderingsregeling betekent natuurlijk óók dat het steeds interessanter wordt om uw energie thuis of ergens anders op te slaan.
Thuisbatterij
Als we van de energietransitie een succes willen maken, is het wel zo handig om de duurzame energie die we opwekken met windturbines en zonnepanelen, ergens te kunnen opslaan. Er wordt hard gewerkt aan technieken om dat mogelijk te maken. Zo introduceerde Tesla (bekend van de elektrische auto’s) in 2015 de eerste ‘powerwalls’. Sindsdien brachten ook andere merken grote accu’s op de markt. Zo’n accu maakt het mogelijk om een deel van uw zelfgeproduceerde stroom te bewaren, maar een complete oplossing is het niet. Een thuisbatterij kan de elektriciteit niet langer dan enkele dagen opslaan. Het is dus niet mogelijk om er het verschil mee op te heffen tussen de zomer (wanneer u veel stroom opwekt) en de winter (wanneer u veel stroom verbruikt). Bovendien is ook de capaciteit van een accu beperkt. Op een zonnige zomerdag kan het gebeuren dat de zonnepanelen zoveel energie produceren dat ook een grote accu op een bepaald moment ‘vol’ is. Zelfs met betere, slimmere en goedkopere accu’s zal een aansluiting op het elektriciteitsnet waarschijnlijk ook in de toekomst noodzakelijk blijven.
Wordt de thuisbatterij een succes?
De thuisbatterij zal zeker een rol gaan spelen in de opslag van duurzaam geproduceerde elektriciteit. Het aanbod van energie-opslagsystemen voor in huis wordt ieder jaar groter. De accu’s zullen de komende jaren waarschijnlijk voor consumenten aantrekkelijker worden doordat de prijs gaat dalen. En wanneer de salderingsregeling eenmaal wordt afgebouwd (volgens de huidige plannen gebeurt dat vanaf 2025), neemt de belangstelling voor een slimme manier om thuis energie op te slaan ongetwijfeld verder toe. Volgens sommige deskundigen zal al over een paar jaar in vrijwel ieder huis een accu te vinden zijn waarin we duurzame energie opslaan. Wanneer een blok huizen, een straat of een wijk over een flink aantal accu’s beschikt, kunnen die bovendien gaan samenwerken met elkaar én met slimme apparaten in de buurt. Heeft het ene huis een volle accu, dan kan die stroom leveren aan een ander huis waar op dat moment bijvoorbeeld de wasmachine aan staat en een elektrische auto wordt opgeladen. Zulke ‘intelligente netwerken’ (smart grids) zullen in de toekomst nodig zijn om op ieder moment van de dag vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Binnen die netwerken kunnen accu’s meehelpen om de energiepuzzel op te lossen.
Energie opslaan in een laadpaal
Het aantal elektrische auto’s neemt snel toe en dat betekent ook dat we op steeds meer plaatsen laadpalen zien om die auto’s van stroom te voorzien. Een bijzondere variant daarvan is de ‘bidirectionele’ laadpaal. Auto’s die voor dit systeem geschikt zijn, kunnen bij deze laadpalen niet alleen opladen, maar ook ontladen; de auto ‘levert’ in dat geval stroom aan de laadpaal. Zowel de laadpaal als de auto kan in dat systeem dus dienen als tijdelijke opslagplaats voor duurzaam geproduceerde elektriciteit. Wanneer je de auto niet nodig hebt, is de opgeslagen elektriciteit via de laadpaal te gebruiken voor andere toepassingen. De eerste bidirectionele laadpalen zijn in 2019 in Utrecht in gebruik genomen. Ook snellaadstations voor elektrische auto’s kunnen een rol spelen bij het opslaan van duurzame energie. Door zonnepanelen te combineren met een groot accusysteem kan zo’n ‘tankstation’ een flinke hoeveelheid duurzaam geproduceerde elektriciteit in voorraad hebben.
Thuisopslag: hoe werkt het?
In of om het huis elektriciteit opwekken gebeurt nu nog vrijwel uitsluitend in de vorm van zonne-energie. Het is best mogelijk dat in de toekomst ook andere technieken een rol spelen, maar voorlopig hoeven we het alleen over zonnepanelen te hebben.
Hoe slaat u de stroom op die u zelf produceert?
- Uw zonnepanelen zijn met behulp van een omvormer verbonden met uw meterkast.
- Via de meterkast gaat de elektriciteit die u produceert naar de apparaten in uw huis die stroom vragen. Produceert u meer dan de apparaten nodig hebben, dan gaat de stroom terug naar het elektriciteitsnet.
- Hebt u een thuisbatterij, dan zorgt een speciale regelaar ‘achter’ de meterkast ervoor dat u de stroom niet teruglevert aan uw energie-provider, maar aan uw eigen accu. Die energie kunt u op een ander moment gebruiken, bijvoorbeeld ’s avonds wanneer het donker is.
- Is uw accu vol, dan levert u de zelfgeproduceerde elektriciteit die u niet direct gebruikt weer aan het net.
- Is uw accu leeg en produceren uw zonnepanelen geen energie, dan kan het interessant zijn om in de daluren, wanneer het stroomtarief het laagst is, de accu op te laden met ‘goedkope’ stroom van het elektriciteitsnet.