Minder stoken: goed voor uw gezondheid

Ons lichaam reageert op de temperatuur

De meeste mensen brengen het grootste deel van de dag (en de nacht) binnenshuis door. Eén met de natuur zijn we al lang niet meer. Toch reageert ons lichaam nog altijd op de omgevingstemperatuur. Zetten we de thermostaat lager, om aardgas te besparen, dan merken we dat direct. Wanneer we het koud krijgen, vernauwen de bloedvaten in onze huid zich. Volgens Wouter van Marken Lichtenbelt, hoogleraar Ecologische Energetica en Gezondheid aan de Universiteit van Maastricht, is het heel gezond om het zo nu en dan een beetje koud te hebben. Variatie in temperatuur zorgt onder meer voor een betere stofwisseling.

Vrouwen hebben het sneller koud dan mannen

Uit diverse onderzoeken blijkt dat vrouwen de temperatuur thuis en op het werk anders ervaren dan mannen. Dat heeft alles te maken met de verhouding tussen vet en spieren. In ons lichaam zijn het de spieren die warmte produceren. Omdat vrouwen relatief minder spierweefsel hebben, voelt hun lichaam zich prettiger bij een (iets) hogere omgevingstemperatuur. Maar vrouwen én mannen kunnen eraan wennen als de thermostaat een paar graden lager staat. En een warme trui is voor iederéén een effectief wapen tegen de kou.

Bruin vet en wit vet

In ons lichaam hebben we verschillende soorten vetweefsel. In ‘wit vet’ slaan we de calorieën op die we binnenkrijgen met ons voedsel. Wit vet hoopt zich vooral op onder de huid, in de omgeving van de buik en rondom verschillende organen. Een overschot aan wit vet levert gevaren op voor de gezondheid. Het kan onder meer hart- en vaatziekten en diabetes veroorzaken. Wél goed voor de gezondheid is de aanwezigheid van ‘bruin vet’. Dit type vetweefsel verbrandt juist calorieën en zet die om in warmte. Bruin vet is dus van harte welkom. Kou zorgt ervoor dat het lichaam meer bruin vet aanmaakt. Is het in de kamer 17 graden, dan verbruikt u direct meer energie en gaat de productie van bruin vet flink omhoog. Zet u de verwarming wat lager, dan is dat dus niet alleen goed voor uw portemonnee, maar ook voor uw hart en bloedvaten. Overigens: ook door een koude douche te nemen, stimuleert u de aanmaak van bruin vet.

Thermostaat omlaag: doe het rustig aan

Wilt u de temperatuur in uw huis of op uw werk omlaag brengen, dan is het verstandig om dat stap voor stap te doen. In één keer terug van 21 graden naar 17 of 18 graden is te veel van het goede. We zijn nu eenmaal gewoontedieren, ons lichaam heeft tijd nodig om aan andere omstandigheden te wennen. Begin dus met één graad lager en wacht bijvoorbeeld een week met de volgende stap.

Kou is niet altijd en voor iedereen goed

Wennen aan een lagere temperatuur in huis is op zichzelf een gezond en energiezuinig idee. Maar er zijn grenzen. Een temperatuur onder de 19 graden kan voor kleine kinderen en ouderen onaangenaam of zelfs ongezond zijn. Bij kou worden de bloedvaten nauwer en moet het hart harder werken. Voor mensen die gezond zijn is dat geen probleem. Heeft u een hart- of longziekte of een andere chronische aandoening, dan is het verstandig om de thermostaat niet al te laag te zetten.

Vochtproblemen en kans op schimmels

Een lagere temperatuur in huis heeft dus zeker voordelen. Maar overdrijven is nooit goed. Daalt de temperatuur tot onder de 15 graden, dan kan het te vochtig worden in huis en dat heeft allerlei nare gevolgen. Voor houten meubels bijvoorbeeld, die kunnen gaan uitzetten of rotten. Maar ook voor mensen met reuma of astma, die door vochtige lucht extra klachten kunnen krijgen. Is de luchtvochtigheid te hoog, dan kunnen zich ook al snel schimmels ontwikkelen. En ook daar kunt u ziek van worden. Als u wilt besparen op uw aardgasverbruik, is het dus belangrijk dat u de temperatuur in huis niet te ver laat dalen én dat u voldoende ventileert.

Ventilatie en aardgasverbruik

Ventileren is van levensbelang. Een gebrek aan frisse lucht kan tot een groot aantal gezondheidsklachten leiden. Bovendien draagt een goede ventilatie bij aan een lager aardgasverbruik. Droge, schone lucht laat zich namelijk sneller verwarmen dan vochtige lucht. Als u uw woning goed ventileert, hoeft de cv-ketel dus minder hard te werken.

* De bovenstaande bedragen zijn gebaseerd op het aardgasverbruik van een gemiddeld gezin en op gasprijzen van € 3,- per kubieke meter (op dit moment) en € 1,20 (voor de lange termijn). Zijn de gasprijzen in werkelijkheid (nog) hoger, dan levert zuinig verwarmen en douchen dus (nog) meer op.