Zonnepanelen in de winter
Ook de winterzon zorgt voor duurzame energie
Zonnepanelen hebben natuurlijk de hoogste stroomopbrengst in de zomer. Toch is zonne-energie ook in november, december, januari en februari nog verrassend rendabel. In dit artikel leest u meer over de productie van zonnepanelen in de donkerste maanden van het jaar én waar u juist in de winter op moet letten.
Zonne-energie in de winter
In Nederland zijn in de wintermaanden de dagen kort. Eind december komt de zon ‘s morgens pas tegen negen uur op. En om een uur of vier in de middag begint het al te schemeren. Bovendien staat de zon in de winter zelfs op het middaguur nog laag aan de hemel. Kortom: het aantal zonuren per dag is laag en zonnepanelen produceren dus aanzienlijk minder stroom dan in de zomer. Toch komt de productie niet helemaal tot stilstand. Zelfs in de winter wekken zonnepanelen vrijwel iedere dag elektriciteit op. Alleen op héél donkere, volledig bewolkte dagen kan het gebeuren dat er zo weinig zonlicht op de zonnepanelen valt dat de omvormer niet in actie komt. Maar dat is zeer uitzonderlijk.
Van kou hebben zonnepanelen geen last
Een betrekkelijk klein aantal zonuren betekent dat uw zonnepanelen voor minder stroom zorgen. Daar staat tegenover dat de lagere temperaturen geen effect hebben op de opbrengst. Sterker nog: op warme zomerdagen kunnen zonnepanelen nog wel eens zó warm worden dat de opbrengst met enkele procenten afneemt. Daar heeft u in de winter geen last van. Op een koude, heldere winterdag met veel zon produceren zonnepanelen een behoorlijke hoeveelheid duurzame elektriciteit.
Vorstschade aan zonnepanelen
Zonnepanelen houden van de lente, de zomer en de herfst, maar het is niet zo dat winterse omstandigheden een risico vormen. Als eigenaar van zonnepanelen hoeft u zich geen zorgen te maken over eventuele vorstschade aan kabels, aansluitingen of de panelen zelf. Moderne zonnepanelen zijn ook volledig bestand tegen ijzel en sneeuw.
Wat doet sneeuw met de productie van zonnepanelen?
We maken het niet meer zo vaak mee, maar zo nu en dan krijgen we er nog mee te maken: een flinke sneeuwbui. In de meeste gevallen schuift een laagje sneeuw (áls het al blijft liggen) snel weer van de zonnepanelen af. Door het gladde oppervlak hecht sneeuw nu eenmaal niet makkelijk aan de panelen. Bijkomend voordeel: zo’n schuivende sneeuwlaag veegt meteen flink wat stof van de panelen. Valt er toch een keer een ouderwets pak sneeuw, dan kan het gebeuren dat de zonnepanelen afgedekt worden door de sneeuw. De stroomopbrengst zal dan tijdelijk teruglopen naar nul. Maar áls de zon weer gaat schijnen, is het met die sneeuwlaag op uw zonnepanelen meestal snel gedaan en profiteert u direct weer van duurzaam opgewekte elektriciteit. Eigenlijk is het dus nooit zinvol om uw zonnepanelen sneeuwvrij te maken. Bovendien is dat meestal een gevaarlijk klusje, dat u ook om die reden maar beter achterwege kunt laten. Ga dus niet met heet water aan de slag en al helemaal niet met antivriesmiddel, sneeuwruimers of ijskrabbers. De kans dat u daarmee schade aanricht of ongelukken veroorzaakt is aanzienlijk.
Overbelasting van het elektriciteitsnet
Zonnepanelen produceren in de winter dus aanzienlijk minder stroom dan in de zomer. Toch heeft dit nadeel ook een klein voordeel. Alles bij elkaar hebben we in Nederland inmiddels zo’n 80 miljoen zonnepanelen (situatie Januari 2024). Op een zonnige zomerdag leveren al die zonnepanelen samen zóveel stroom, dat het elektriciteitsnet soms overbelast dreigt te worden. Het is al enkele keren voorgekomen dat de energiebedrijven een aantal omvormers korte tijd moesten afschakelen omdat het net de teruglevering van stroom even niet kon verwerken. Dat probleem zal zich in de winter niet snel voordoen. Al leveren de Nederlandse zonnepanelen op een mooie winterdag een behoorlijke hoeveelheid duurzame stroom, in de koude maanden zullen ze niet snel voor congestie op het elektriciteitsnet zorgen.
Oost-/west-zonnepanelen in de winter
Zonnepanelen die op het zuiden zijn gericht, produceren de meeste elektriciteit. Toch kunt u ook met een oost-/westdak volop profiteren van de voordelen van zonne-energie. Er zijn zelfs goede argumenten vóór zonnepanelen op het oosten en/of westen. Zo kunnen ze ervoor zorgen dat de productie van zonne-energie in de zonnige maanden beter gespreid wordt over de dag. In de winter geldt dat helaas niet. Omdat de zon later opkomt en eerder weer ondergaat, is de opbrengst van oost-/west-zonnepanelen in de winter nog lager dan van zonnepanelen die op het zuiden liggen.
Thuisopslag van stroom
Het verschil in de productie van zonnestroom tussen zomer en winter is een uitdaging waarvoor we de komende jaren een oplossing moeten vinden. Voor de energietransitie is het belangrijk als we met name in woningen zoveel mogelijk gebruik kunnen maken van de duurzame elektriciteit die lokaal is opgewekt. Thuisopslag zal daarbij waarschijnlijk belangrijker worden, maar de capaciteit van thuisbatterijen is nu nog lang niet voldoende om de overtollige stroom van zonnige zomerdagen in de winter te gebruiken. Uiteraard is het goed mogelijk dat we in de komende jaren wél gebruik kunnen maken van slimme systemen om met zomerse zonnestroom de productie van zonnepanelen in de winter aan te vullen.
Poll