Koelen of ventileren?
Het verschil tussen airco en wtw
Omdat de Nederlandse zomers steeds warmer worden, zoeken we naar manieren om het in huis koel en aangenaam te houden. Het is dan ook geen verrassing dat airconditioning steeds populairder wordt. Ieder jaar worden in ons land honderdduizenden airco’s geïnstalleerd. Maar zijn er ook andere slimme manieren om uw woning te koelen? En wat is eigenlijk het verschil tussen ventileren en koelen?
Wat doet een airco precies?
Een airco is in feite een lucht-luchtwarmtepomp. De binnenunit van de airco zuigt warme lucht uit de kamer aan. warmtewisselaar koelt die lucht af. De gekoelde lucht wordt daarna weer de kamer ingeblazen, terwijl de buitenunit de warmte afstaat aan de buitenlucht. Een airco koelt de kamer dus zonder de lucht te verversen. De meeste moderne airco’s kunnen niet alleen koelen, maar ook verwarmen. In dat geval voert de warmtepomp het ‘thermodynamische proces’ omgekeerd uit. De buitenunit haalt dan warmte uit de buitenlucht. De warmtewisselaar in de binnenunit gebruikt die warmte om lucht op de ingestelde temperatuur de kamer in te blazen.
Een airco ventileert niet
Een airco zuigt lucht uit de kamer aan om die vervolgens te koelen of te verwarmen. Maar een airconditioning voert geen verse lucht aan. Als u de airco inschakelt, is het dus belangrijk dat u óók voor ventilatie zorgt. Dat kan op veel verschillende manieren. In oudere woningen, gebouwd vóór 1975, is vaak sprake van volledig natuurlijke ventilatie (kieren, open ramen en deuren en/of ventilatieroosters). In 1975 komen de eerste voorschriften voor het toepassen van ventilatie in de nieuwbouw. Steeds vaker zien we dan woningen met mechanische ventilatie. Daarbij zuigt een mechanische ventilatie-unit verse lucht van buiten aan. Op warme zomerdagen heeft mechanische ventilatie het nadeel dat de buitenlucht warm is, waardoor de temperatuur in huis stijgt.
Balansventilatie is zuinig en slim
Een geavanceerde vorm van mechanische ventilatie is een ventilatiesysteem met warmteterugwinning (wtw). Bij dit systeem wordt niet alleen verse lucht mechanisch aangevoerd, maar de vervuilde lucht wordt ook mechanisch afgevoerd. Om dat in de hele woning te realiseren zijn ventilatiekanalen nodig. Een wtw-systeem is bijzonder efficiënt met energie, omdat het in de wintermaanden de warmte uit de afgevoerde lucht gebruikt om de verse lucht van buiten mee op te warmen. Daardoor is er minder energie nodig voor het verwarmen van de woning. We noemen het wtw-systeem ook wel balansventilatie.
De wtw, daar blijft het (iets) koeler mee
De moderne wtw-systemen zijn niet alleen ’s winters heel comfortabel, maar hebben ook in de zomer een groot voordeel. De balansventilatie kan dan namelijk de relatief lage temperatuur van de afgevoerde binnenlucht gebruiken om de warme buitenlucht een beetje af te koelen. Zo haalt u minder warmte naar binnen dan wanneer u een raam openzet, terwijl u tóch frisse lucht aanvoert.
Koele zomernachten
In een aantal gevallen heeft een balansventilatiesysteem ook een bypass-functie. Op een warme dag kan die functie goed van pas komen. Schakelt u ’s avonds de bypass in, dan wordt de lucht die van buiten wordt aangevoerd níét opgewarmd. Zo profiteert u optimaal van de koelere zomeravondlucht.
Gevoelstemperatuur
Een airco zorgt er (in de zomer) voor dat de lucht wordt gekoeld en dat de temperatuur in huis merkbaar lager is. Een tafel- of plafondventilator doet dat niet. Toch kan een ventilator voor een gevoel van verkoeling zorgen door de lucht in een ruimte in beweging te brengen. Dat zorgt voor een lagere gevoelstemperatuur. Overigens: we hebben in dit artikel vastgesteld dat een airco niet ventileert en dat geldt óók voor een ventilator. Hoe hard u de tafel- of plafondventilator ook laat draaien, het is belangrijk dat u altijd de aanvoer van verse lucht in de gaten houdt.
Wennen aan de warmte
Lange, hete zomers; het zal nog wel even duren voor we er in Nederland echt aan gewend zijn. In Zuid-Europese landen ligt dat anders. Daar horen hoge temperaturen bij het gewone leven en weten mensen al generaties lang hoe ze ermee moeten omgaan. Bijvoorbeeld door op warme dagen overdag de ramen, deuren, gordijnen, zonwering en (rol)luiken zoveel mogelijk gesloten te houden. Pas in de avond en nacht, wanneer de zon is ondergegaan, is het verstandig om ramen en deuren open te zetten. De verse lucht zorgt dan voor ventilatie én voor verkoeling.
Koele zomers: wtw of airco?
Er zijn veel manieren om een warme Hollandse zomer aangenaam door te komen. Heeft u een systeem voor balansventilatie (wtw), dan kunt u daarmee -zoals hierboven beschreven- uw huis efficiënt ventileren en (iets) koeler houden. Nieuwe woningen worden inmiddels vrijwel altijd opgeleverd met een wtw. Balansventilatie (laten) inbouwen in een bestaande woning gebeurt nog niet heel vaak, omdat de aanleg van ventilatiekanalen in het hele huis een flinke verbouwing met zich meebrengt. Wilt u van uw woning zelfs op de warmste dagen een koele oase maken, dan is een airco de meest effectieve oplossing. Bijkomend voordeel is dat u van een airco ook in de winter plezier kunt hebben; door de airco te gebruiken als verwarming in één of enkele kamers, bespaart u op uw gasverbruik. Heeft u ook zonnepanelen, dan kan een airco u in de zomer bovendien helpen bij het verminderen van de hoeveelheid duurzame stroom die u teruglevert aan het elektriciteitsnet.
Poll