Fossiele brandstoffen
Hoe kan ik mijn verbruik omlaag brengen?
Elektriciteit opwekken: we hebben dat tientallen jaren gedaan met fossiele brandstoffen. We maakten voor stroom en voor gas gebruik van aardgas, steenkool en aardolie. Het zijn de bekendste fossiele brandstoffen, waarvan we nu goed weten hoe schadelijk die zijn voor het milieu.
Steeds meer mensen weten dat we ze minder zouden moeten gebruiken. Wij leggen u uit welke soorten er bestaan en hoe die van invloed zijn op het milieu en klimaat. We gaan in op de voordelen die ze enerzijds bieden, maar ook op de nadelen die daaraan kleven. We zetten daarnaast een paar handige tips op een rij om zelf minder fossiele brandstoffen te gebruiken, bijvoorbeeld door duurzaam elektriciteit op te wekken.
Wat zijn fossiele brandstoffen?
Fossiele brandstoffen, wat zijn dat eigenlijk? Het gaat om stoffen die miljoenen jaren geleden zijn ontstaan. Het zijn de resten van versteende planten en dieren, die in de aarde onder hoge druk zijn omgezet in gas, olie of kolen en geschikt zijn om te verbranden en zo energie op te wekken.
Tijdens de verbranding van fossiele brandstoffen komt energie vrij. Inmiddels kennen we die energie als grijze stroom. Het ‘grijs’ komt van de vervuiling die optreedt. Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt CO₂ vrij. Dit is het meest bekende en het meest aanwezige broeikasgas. De toename van CO₂ in onze atmosfeer draagt bij aan de opwarming van de aarde.
Welke soorten zijn er en waarvoor worden die gebruikt?
Er bestaan veel verschillende soorten fossiele brandstoffen, waarvan aardgas, aardolie en steenkool de bekendste en belangrijkste zijn:
-
Aardgas
Aardgas is in Nederland lange tijd een zeer populaire fossiele brandstof geweest. De stof ontstaat op plaatsen waar veel planten groeiden, zoals in moerassen. Het is een relatief schone fossiele brandstof. Bij de verbranding komt CO₂ vrij, maar wel 30% minder dan bij aardolie en zelfs 45% dan bij steenkool. -
Aardolie
Aardolie ontstaat uit de resten van planten en dieren, in ondiepe zeeën. Boortorens boren door de korst van de aarde, om de aardolie naar boven te pompen. Met name in het Midden-Oosten staan grote raffinaderijen, omdat zich daar 60% van de wereldwijde voorraad bevindt. -
Steenkool
Steenkool bestaat vooral uit oude resten van plantaardig materiaal. Kolenmijnen maken het mogelijk om steenkool te winnen, zoals we dat in Nederland tot 1974 in Limburg hebben gedaan. Tegenwoordig komt veel van de steenkool uit Colombia en Zuid-Afrika.
Voor- en nadelen van fossiele brandstoffen
De verbranding van fossiele brandstoffen levert veel energie op. Het is daarmee de standaard geworden om stroom op te wekken. Sinds enkele tientallen jaren is duidelijk dat de voorraden op kunnen raken en dat de verbranding zeer schadelijk is voor het milieu.
Het winnen van fossiele brandstoffen is relatief goedkoop. Die lage prijs brengt wel andere kosten met zich mee. We werden ons bewust van de schade aan het milieu. Die schade is het grootste nadeel van het gebruik van fossiele brandstoffen.
Duurzame bronnen zijn een alternatief voor fossiele brandstoffen. Anders dan grijze stroom wekken we met die duurzame bronnen groene stroom op. Dat is stroom opgewekt uit bijvoorbeeld zonne-energie, windenergie of waterenergie. Het zijn ‘grondstoffen’ die niet op zullen raken. Bovendien vindt er geen verbranding plaats, waardoor er geen CO₂ vrijkomt.
Minder fossiele brandstoffen gebruiken: wat kan ik doen?
Aardgas gebruiken we om onze huizen te verwarmen en om op te koken. Steenkool en aardolie gebruiken we om elektriciteit op te wekken. Het is mogelijk om daar zuinig mee om te gaan en over te stappen naar meer duurzame bronnen. We zetten een paar handige tips voor u op een rij:
-
Geen aardgas meer gebruiken
De traditionele cv-ketel verbrandt aardgas om het huis te verwarmen. Die warmte komt via water in radiatoren terecht, die warmte afgeven. Een alternatief hiervoor is de warmtepomp. Die maakt geen gebruik van aardgas. De warmtepomp gebruikt elektriciteit om warmte op te wekken. Radiatoren worden vervangen door convectoren, in combinatie met vloerverwarming. Het is met een warmtepomp en een inductiekookplaat mogelijk om helemaal van het gas af te gaan. Een tussenoplossing is een hybride warmtepompinstallatie. Hierbij werkt de warmtepomp samen een cv-ketel. De cv-ketel springt bij als er extra capaciteit nodig is, bijvoorbeeld als het buiten erg koud is. -
Zuinig omgaan met elektriciteit
We worden ons steeds beter bewust van ons elektriciteitsgebruik. Probeer daar zuinig mee om te gaan. Schakel verlichting uit in ruimten waar u geen gebruik van maakt. Zet apparaten uit in plaats van op stand-by en maak gebruik van zuinige apparaten. Denk dan bijvoorbeeld aan een wasmachine of een koelkast met een goed energielabel. -
Duurzame bronnen: zelf elektriciteit opwekken
Gebruik zoveel mogelijk duurzame bronnen voor elektriciteit. Dat kan indirect door een contract voor groene stroom af te sluiten, of door zelf stroom op te wekken. Plaats bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak, die elektriciteit opwekken door zonlicht om te zetten naar stroom. Een handige manier om zelf elektriciteit op te wekken en minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen voor de stroomvoorziening.
Wonen zonder aardgas, zuinig omgaan met elektriciteit en zelf duurzaam stroom opwekken maken het mogelijk om minder fossiele brandstoffen te gebruiken. Sterker nog, op termijn moet het mogelijk zijn om daar helemaal geen gebruik meer van te maken. U kunt als huishouden op die manier uw steentje bijdragen aan een minder energieverbruik. Minder schadelijk voor het milieu, terwijl u hetzelfde comfort kunt blijven ervaren.