Zonnestroom is een blijvertje
Waarom zonnepanelen aantrekkelijk zijn en blijven
In 2010 had bijna niemand kunnen voorspellen dat we binnen vijftien jaar in Nederland 60 miljoen zonnepanelen zouden hebben. Ruim één op de vier woningen wekt iedere dag duurzame stroom op! Toch zijn er soms berichten die de toekomst van zonnestroom in twijfel trekken. Kan ons elektriciteitsnet de groei van zonne-energie wel aan? Zijn zonnepanelen nog rendabel als de salderingsregeling vervalt? Is er in ons land ruimte voor méér zonnepanelen? Dit artikel vertelt wat zonnestroom doet voor uw energierekening én voor de planeet. Veertien actuele vragen met één conclusie; de toekomst is en blijft zonnig.
1. Wat leveren zonnepanelen ú op?
- Een lagere energierekening
De zonnestroom die u zelf produceert en gebruikt, hoeft u niet meer af te nemen bij een energieleverancier. Dat levert u dus een behoorlijk lagere energierekening op. En dat voordeel loopt op als de energieprijzen stijgen. Elektriciteit die u niet direct gebruikt, levert u terug aan het net. Voor de teruggeleverde energie krijgt u nu nog dezelfde prijs per kWh als die u betaalt voor de stroom die u van het net afneemt.
- Een beter Energielabel:
Wanneer u uw huis gaat verkopen, bent u verplicht om een Energielabel te hebben. Zo’n Energielabel geeft informatie over de energieprestaties van een woning. Bij een gemiddelde eengezinswoning zorgen zonnepanelen ervoor dat het Energielabel één tot twee stappen gunstiger uitvalt.
- Een hogere waarde
Veel mensen die op zoek zijn naar een andere woning, geven de voorkeur aan een huis mét zonnepanelen. Uit onderzoek blijkt dat de verkoopprijs van een woning met zonnepanelen gemiddeld zo’n € 5.000,- hoger ligt dan van een woning zonder zonnestroominstallatie. De aanschaf van zonnepanelen is dus een verstandige investering, want uw huis wordt meer waard.
2. Wat heeft de planeet aan al die zonnepanelen?
Dagelijks stoten we nog altijd veel te veel CO2 uit. Daardoor verandert het klimaat en warmt de aarde op. Om daar iets tegen te doen, stappen we over van fossiele brandstoffen op duurzame energie. Zonne-energie speelt daarin een belangrijke rol. Als u elektrische apparaten gebruikt, zorgt dat in veel gevallen voor CO2-uitstoot. Verreweg de meeste elektriciteit wordt namelijk nog geproduceerd in grote centrales en die draaien grotendeels op fossiele brandstoffen. Als u een deel van de fossiel opgewekte elektriciteit kunt vervangen door duurzaam opgewekte stroom, levert u met uw zonnepanelen dus in uw eigen woning een bijdrage aan de energietransitie.
3. Welk dak is geschikt voor zonnepanelen?
Zonnepanelen komen we inmiddels ook in achtertuinen en weilanden regelmatig tegen. Toch is de meest gekozen plek om duurzame stroom op te wekken nog steeds het dak. Maar is uw dak wel geschikt voor de installatie van zonnepanelen? Het antwoord is bijna altijd: ja. Een dak op het zuiden is ideaal voor het opwekken van zonnestroom. De panelen ontvangen dan de meeste zonuren en over de hele dag gerekend produceren ze een maximale hoeveelheid zon. Maar ook op een oost-/westdak produceren zonnepanelen nog heel wat duurzame elektriciteit. Het rendement is hooguit 20% lager dan bij zonnepanelen die op het zuiden liggen.
Er is nóg een reden waarom investeren in zonnepanelen op een dak op het oosten en/of westen de moeite waard is. Het is namelijk goed mogelijk dat u in de toekomst een hogere prijs krijgt voor stroom die u in de ochtend en aan het eind van de dag aan het net teruglevert. En dat zijn de uren waarop juist oost-westpanelen het meest productief zijn. Heeft u een plat dak waarop voldoende zon valt, dan kunt u zelf kiezen hoe u de zonnepanelen laat plaatsen. Ook in dat geval kan het verstandig zijn om (een deel van) de panelen niet op het zuiden, maar op het oosten en/of westen te richten. De meeste daken zijn dus geschikt voor zonnepanelen. Het is wél belangrijk dat het dak en de dakbedekking in goede staat verkeren. Een deskundige installateur zal daarom altijd eerst uw dak inspecteren.
4. Wat is het juiste aantal zonnepanelen?
De ruimte op het dak is in de meeste gevallen bepalend voor het aantal zonnepanelen dat u aanschaft. Heeft u voldoende ruimte, dan ligt het voor de hand om te kiezen voor een aantal zonnepanelen waarvan de productie ongeveer gelijk is aan uw elektriciteitsverbruik. Verwacht u in de komende jaren méér elektriciteit te gaan verbruiken (denk aan een warmtepomp, een inductiekookplaat of een elektrische auto), dan kan het verstandig zijn om een hogere productiecapaciteit te laten installeren dan uw huidige stroomverbruik.
5. De salderingsregeling: hoe staat het ermee?
Uw zonnestroominstallatie levert de elektriciteit die u niet zelf nodig heeft automatisch terug aan het net. Dankzij de salderingsregeling krijgt u voor die stroom hetzelfde bedrag als de prijs die u aan uw energieleverancier betaalt voor de stroom die u afneemt. Die prijs bestaat voor een flink deel uit energiebelasting en is dus hoger dan de kostprijs. Als eigenaar van zonnepanelen profiteert u zo van een flink voordeel op de stroom die u teruglevert. Er zijn plannen geweest om de salderingsregeling te gaan afbouwen, maar tot nu toe is er geen wetsvoorstel aangenomen. Salderen blijft dus voorlopig nog mogelijk. Mocht de salderingsregeling in de toekomst verdwijnen, dan wordt het -méér dan nu- de moeite waard om zoveel mogelijk van uw zonnestroom zelf te gebruiken. De komende jaren zult u daarbij waarschijnlijk hulp krijgen van slimme systemen die ervoor zorgen dat elektrische apparaten zichzelf inschakelen wanneer de zon schijnt. Ook thuisbatterijen kunnen het makkelijker maken om een groot deel van de elektriciteit van uw zonnepanelen zelf te gebruiken.
6. Kan het elektriciteitsnet al die zonne-energie nog aan?
Het gaat goed met de groei van duurzame energie in Nederland. Dat is positief, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Zo wordt er op sommige dagen meer elektriciteit uit wind en zon opgewekt dan er in heel Nederland wordt verbruikt. Dat kan voor problemen zorgen, omdat het elektriciteitsnet op die enorme aanvoer van groene stroom niet berekend is. Op zulke momenten moet een deel van de zonnestroominstallaties tijdelijk worden afgeschakeld, zodat de zonnepanelen geen stroom kunnen terugleveren aan het net.
Elektriciteit wordt in woningen steeds belangrijker en dat stelt hoge eisen aan het net. De netbeheerders steken daarom veel tijd, energie en geld in het uitbreiden en verzwaren van het elektriciteitsnet. Daarnaast zullen er de komende jaren waarschijnlijk meer mogelijkheden komen om zelf opgewekte energie slimmer te gebruiken én thuis op te slaan.
7. Wanneer moet u uw zonnepanelen vervangen?
Als u een zonnestroominstallatie aanschaft, mag u ervan uitgaan dat de panelen na 25 jaar nog minstens 80% van de oorspronkelijke hoeveelheid stroom produceren. Wat dat betreft is er dus weinig reden om uw zonnepanelen tussentijds te vervangen. Maar moderne zonnepanelen produceren wel aanzienlijk meer elektriciteit dan de panelen van bijvoorbeeld tien jaar geleden. Zijn uw panelen al wat ouder en heeft u inmiddels (bijvoorbeeld) een inductiekookplaat, een warmtepomp en een laadpunt voor uw elektrische auto, dan kan het interessant zijn om het nieuwste type zonnepanelen te laten installeren.
8. Wat heeft u in de winter aan zonnepanelen?
Uiteraard is het rendement van zonnepanelen in de lente- en zomermaanden het hoogst. Maar ook in het najaar en zelfs in de winter produceren ze vaak nog verrassend veel stroom. Daar komt bij dat de opbrengst van zonnepanelen in de zomer soms met enkele procenten terugloopt. De panelen worden dan te warm, waardoor ze niet meer hun volledige capaciteit kunnen benutten. Dat probleem doet zich op een zonnige dag in de herfst of de winter vrijwel nooit voor.
9. Zijn zonnepanelen slecht voor het milieu?
De zonnecellen in de meest gangbare zonnepanelen maken gebruik van de halfgeleider silicium. Die stof is op zichzelf niet slecht voor het milieu, maar om silicium zuiver te maken is wel veel energie nodig. Dat gebeurt meestal in China, waar de meeste elektriciteit nog wordt opgewekt in kolencentrales. Dat levert betrekkelijk veel CO2-uitstoot op en dat geldt ook voor het transport van de zonnepanelen. Na ongeveer twee jaar heeft een zonnepaneel de elektriciteit die nodig was voor de productie ‘terugverdiend’ met het opwekken van groene stroom.
10. Zonnepanelen recyclen – kan dat?
In de prijs die u betaalt voor uw zonnepanelen is een bedrag opgenomen dat wordt gebruikt voor het recyclen. Bij het recyclingproces worden de afgedankte zonnepanelen gedemonteerd om zoveel mogelijk materialen vervolgens opnieuw te gebruiken.
11. Waar komen zonnepanelen vandaan?
China is al jaren de grootste producent van zonnepanelen. Om minder afhankelijk te zijn van één land of regio, biedt Feenstra ook zonnepanelen aan die in Zwitserland worden geproduceerd. De fabrikant, Meyer Burger, heeft bij de fabricage veel aandacht voor milieu en duurzaamheid. Deze zonnepanelen leveren een maximaal rendement.
12. Hoe zit het met de arbeidsomstandigheden?
Helaas hebben producenten in diverse landen een slechte naam als het gaat om arbeidsomstandigheden. Ook bij de productie van zonnepanelen zijn soms berichten die wijzen op uitbuiting, dwangarbeid en kinderarbeid. Feenstra en Vattenfall (ons moederbedrijf) stellen heldere eisen aan de leveranciers; geen kinderarbeid en een zorgvuldige omgang met schaarse grondstoffen.
13. Waar let u op als u zonnepanelen laat installeren?
Het installeren en aansluiten van een zonnestroominstallatie is geen klusje voor een handige doe-het-zelver. Kiest u voor een erkend installateur, dan weet u zeker dat de installatie veilig en verantwoord wordt aangebracht en dat het rendement optimaal is. Een erkend installateur herkent u aan het Zonnekeur.
14. Welke soorten omvormers zijn er?
Voordat u zonnepanelen aanschaft, is het ook de moeite waard om na te denken over de omvormer. Uw zonnepanelen wekken elektrische spanning op in de vorm van gelijkstroom. Voor de elektrische apparaten in uw woning is wisselstroom nodig en daar zorgt de omvormer voor. Wekken uw zonnepanelen meer stroom op dan u zelf gebruikt, dan is het ook de omvormer die de overtollige elektriciteit teruglevert aan het net. De meeste zonnestroominstallaties hebben een centrale omvormer, maar u kunt er ook voor kiezen om ieder zonnepaneel te voorzien van een micro-omvormer (die we ook wel een micro-inverter noemen). Ieder zonnepaneel stuurt dan zijn eigen wisselstroom rechtstreeks naar uw meterkast. Een centrale omvormer is daardoor niet nodig. Het voordeel is dat in geval van netcongestie (méér stroomproductie dan het elektriciteitsnet aankan) één of enkele zonnepanelen kunnen worden afgeschakeld in plaats van de hele installatie. Micro-inverters zijn duurder dan een centrale omvormer. Het is ook mogelijk om tussen de zonnepanelen en de centrale omvormer ‘optimizers’ te laten plaatsen. Als dan één paneel defect is of in de schaduw ligt, heeft dat geen gevolgen voor de productie van de andere panelen.
Poll