Duurzaam wonen: de kosten gaan voor de baten uit

Ik wil mijn huis verduurzamen. Waar begin ik?

Dat is de hamvraag voor iedereen. Het zal u vast niet verbazen dat er geen universeel antwoord is. Alles hangt af van hoe uw woning erbij staat.

Vroeger, toen we overstapten van de kolenkachel naar de cv-ketel, hoefde er aan het huis weinig te veranderen. Er waren radiatoren en leidingen nodig; de ketel paste mooi op zolder of in een bezemhok. Bij de huidige energietransitie ligt dat totaal anders. Voor aardgasloze verwarming – waarbij we bijvoorbeeld warmtepomptechnologie toepassen met verantwoorde energiekosten en een gegarandeerd comfort – hebben we goed geïsoleerde huizen nodig. Met een modern, energiezuinig ventilatiesysteem. En wat meer ruimte dan de plek van het huidige cv-toestel om de grotere onderdelen van zulke installaties kwijt te kunnen, zoals een warmwatervat.

Bouwkundige aanpassingen zijn een harde noodzaak. Heeft u al overal dubbel of triple glas? Heeft u voldoende vloerisolatie, dakisolatie, spouwmuurisolatie? Zo niet, investeer dan eerst in de ‘schil’ van uw woning. En kijk daarna welk energiesysteem u wilt toepassen.

Hoeveel moet ik investeren om aardgasloos te kunnen wonen?

Het prijskaartje hangt af van wat er allemaal moet gebeuren en waar u voor kiest. Bij een slecht geïsoleerd huis kunnen de bouwkundige aanpassingen veel meer geld kosten dan het energiesysteem. Denk daarbij vooral aan isolatie, het vervangen van (kozijnen en) glas en bijvoorbeeld het installeren van een goed ventilatiesysteem. Samen kan dat zo 20.000 of zelfs 40.000 euro kosten. Is het een modern, goed geïsoleerd huis, wellicht al met vloerverwarming en overal hoogwaardig glas? Dan kunt u vaak meteen investeren in een warmtepomp als aardgasloze warmteoplossing voor uw woning.

De kosten voor een warmtepomp liggen tussen de 7.000 en 25.000 euro. Er zijn allerlei opties, met flinke prijsverschillen. Een lucht-watersysteem, of toch een (duurdere) water-waterinstallatie? Eentje die buiten staat, of eentje met een grondbron? Of misschien een warmtepomp die iets hogere temperaturen kan leveren, en dus geschikt is voor minder goed te isoleren huizen? Een hybride oplossing is met 5.000 à 7.000 euro een stuk betaalbaarder, maar dan blijft u wel aardgas gebruiken. U heeft dan een ‘kleine’ warmtepomp als aanvulling op de cv-ketel.

Wie een wat oudere woning graag ‘nul op de meter’ wil maken, dus evenveel energie wil opwekken als verbruiken, moet rekening houden met een investering die kan oplopen tot meer dan 100.000 euro. Er zijn al particulieren die hiervoor kiezen. Maar op dit moment zijn het toch vooral woningcorporaties die zulke ingrijpende renovaties laten uitvoeren. Deze organisaties kunnen dertig jaar vooruitkijken en zien dat het met die horizon een interessante investering wordt.

Kan ik mijn investering terugverdienen?

Vooropgesteld: bij verduurzaming moet terugverdienen niet het belangrijkste argument zijn. Ten eerste omdat het ‘quitte spelen’ in veel gevallen lang kan duren of soms zelfs nooit plaatsvindt. Ook moet in de berekening de (toekomstige) woningwaarde meegenomen worden. Bovendien: de grootste winst ligt altijd in het verlagen of voorkomen van aardgasgebruik en schadelijke uitstoot.

Toch is terugverdienen wel degelijk een haalbare optie bij sommige investeringen. Zonnepanelen zijn het beste voorbeeld. De terugverdientijd kan daarbij zo’n zeven jaar zijn. Ook betere isolatie levert meteen lagere energiekosten op. Sommige maatregelen zijn dan in tien jaar terug te verdienen. Maar de kosten voor zoiets als een ingrijpende gevelrenovatie zult u niet terugkrijgen via de energierekening. Wel kan zo’n ingreep nodig zijn om uw huis klaar te maken voor een warmtepomp, en dan is het hiervoor een heel nuttige investering die grote meerwaarde kan opleveren.

Hoeveel uitstoot en geld kan ik besparen?

Wie overstapt van een cv-ketel naar een warmtepomp, kan zijn CO₂-uitstoot door verwarming wel zo’n vijf keer verkleinen. Dit houdt trouwens nog geen rekening met isolatiemaatregelen, die het verbruik verder doen dalen. Die CO₂-besparing is indrukwekkend en heel plezierig voor de planeet. Maar is dat ook vijf keer zo goed voor uw portemonnee? 
Niet per se. Want de elektriciteit die u gebruikt, is nu nog zo’n drie keer zo duur als aardgas. Simpel gezegd: om geld te besparen moet alles wat elektrisch is met de huidige prijzen ongeveer drie keer zo efficiënt werken dan iets wat met een hoog rendement op aardgas draait. Gelukkig is dat in een goed geïsoleerd huis zeker mogelijk. En zal de energierekening dus dalen, maar niet zo sterk als u misschien verwacht. Ténzij u de elektriciteit zelf opwekt via zonnepanelen. Dan gaat u serieus besparen, zowel in uitstoot als in kosten.

De ‘businesscase’ voor de warmtepomp zal dus steeds positiever worden naarmate de aardgasprijs gaat stijgen. En dat gaat zeker gebeuren, waardoor de financiële besparing zal blijven groeien.

Moet ik me laten adviseren door een expert?

Dat raden we u wel aan. Om goed te kunnen inschatten wat voor uw huis de beste aanpak en oplossingen zijn, is veel kennis van zaken nodig. Zowel op bouwtechnisch gebied als van de nieuwste energiesystemen. Wij doen intussen heel snel ervaring op met de verduurzaming van individuele woningen. Later dit jaar willen we ons expertadvies beschikbaar stellen voor alle Nederlanders. We kunnen dan bij u langskomen om uw situatie te analyseren, een stappenplan op een rij te zetten en te berekenen wat dat u gaat kosten en opleveren.

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven over ons duurzaamheidsadvies. 

Inschrijven nieuwsbrief